In de afgelopen jaren is het belang van een gezond binnenklimaat in groeiende belangstelling komen te staan. De afgelopen twee jaar heeft de pandemie het belang duidelijk gemaakt van goed geventileerde binnenruimtes. In het bijzonder daar waar veel mensen langere tijd bij elkaar zijn waardoor ze mogelijke virussen verspreiden. Met een CO2 meter kunt u de kwaliteit van de binnenlucht meten. Mocht de meter een verhoogd CO2 gehalte aangeven, dan wordt goed ventileren als de oplossing gezien. Dit wordt ook door de overheid geadviseerd, maar kenners weten dat dit overheidsadvies helaas iets te kort door de bocht is. Het openen van ramen betekent immers ook dat meer buitengeluid binnendringt. Daarnaast kan in de winter veel koude lucht binnendringen, of in de zomer juist veel warme lucht. Ook is de lucht die wordt binnengelaten mogelijk vervuild met fijnstof die u liever niet naar binnen haalt. Tenslotte is het ook van belang om in kaart te brengen welke activiteiten er binnen worden uitgevoerd. Een schoolgebouw vraagt om een andere binnenluchtkwaliteit dan een restaurant of een sportschool. Een gezond en prettig binnenklimaat is dus meer dan alleen een CO2 meter kiezen en vraagt om een gedegen strategisch plan.
Al snel een haalbare business case
Investeren in een gezonde en prettige omgeving kost geld, maar het levert ook geld op. Neem een gemiddelde kantoorhoudende organisatie, waarbij personeelskosten rond de 90% van de operationele kosten bedragen. Een investering waardoor het ziekteverzuim daalt of de productiviteit van werknemers stijgt is dan snel terugverdiend. Tel daar de snel stijgende energiekosten en de CO2-uitstoot gerelateerd aan de mechanische conditionering van het binnenklimaat nog bij op. Veel kantoren voldoen nog niet aan de nieuwe energieprestatie eisen Label C (2023) of Label A (2030). Door een structurele verbetering van de binnenluchtkwaliteit te combineren met renovatie van gebouwen ontstaat een businessmodel wat wel rendabel is. Dit gaat natuurlijk niet alleen op voor kantoorgebouwen, maar voor vrijwel elk bestaand gebouw. De subsidies die de overheid verstrekt voor het verduurzamen van bestaande gebouwen geven daarbij een extra financiële stimulans.
De 9 fundamenten voor een gezond gebouw
De binnenluchtkwaliteit meten is het vertrekpunt voor de juiste strategische keuze. Maar hoe pakt u dat gedegen aan? Een vooraanstaande studie van Harvard University in 2016 beschrijft de 9 fundamenten voor een gezond gebouw. De studie werd door een multidisciplinair team uitgevoerd omdat nog te vaak wordt verondersteld dat het complex is om een gebouw gezond te maken. Deze studie reikt daarvoor praktische handvatten en aanbevelingen aan, allen gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.
1. Ventilatie
Voldoe of overschrijd de plaatselijke ventilatie richtlijnen om binnen bronnen van geuren, chemicaliën en kooldioxide onder controle te houden. Filter buitenlucht en gerecirculeerde lucht met een minimum verwijderingsrendement van 75% voor alle deeltjesgrootte fracties inclusief nano. Vermijd buiten luchtinlaten op straatniveau of in de buurt van andere buiten bronnen van verontreinigende stoffen. Stel systemen in bedrijf, voer regelmatig onderhoud uit en bewaak de ventilatie in real-time om ventilatie problemen te voorkomen of snel op te kunnen sporen en verhelpen.
2. Luchtkwaliteit
Kies vloer- en wandafwerking, , meubilair en bouwmaterialen met een lage chemische uitstoot om bronnen van vluchtige organische stoffen te beperken. Controleer op verontreinigende stoffen uit het verleden, zoals lood, PCB’s en asbest. Beperk het binnendringen van damp door een dampscherm te gebruiken. Houd de luchtvochtigheid tussen 30-60% om geuroverlast te verminderen. Voer jaarlijks luchtkwaliteit testen uit. Beantwoord en evalueer voorkomende bezorgdheid meldingen van bewoners en gebruikers van het gebouw.
3. Waterkwaliteit
Voldoen aan de plaatselijk gestelde drinkwater standaarden. Test de waterkwaliteit regelmatig. Installeer een waterzuiveringssysteem om verontreinigende stoffen te verwijderen, indien deze aanwezig zijn. Zorg ervoor dat er voldoende desinfectiemiddel overblijft om de microben onder controle te houden, maar niet te veel. Voorkom dat het water langdurig stil komt te staan in leidingen.
4. Thermische gezondheid
Voldoen aan de minimumnormen voor thermisch comfort voor temperatuur en vochtigheid en zorg dat de thermische omstandigheden de hele dag door constant gehouden worden. Zorg, waar mogelijk, voor thermische controle op individueel niveau. Controleer regelmatig de ruimte en de gebruikers om zones te identificeren die ondermaats presteren. Evalueer en reageer op klachten van gebruikers. Installeer systemen en voer regelmatig onderhoud uit om zo de temperatuur en vochtigheid in real-time te bewaken en problemen met het thermisch comfort te voorkomen of snel op te lossen.
5. Stof en ongedierte
Gebruik stofzuigers met een hoog rendement en reinig oppervlakken regelmatig om de ophoping van stof en vuil, die reservoirs zijn voor chemicaliën, allergenen en metalen, te beperken. Doe in woningen uw schoenen uit bij de deur om te voorkomen dat vuil binnendringt. Ontwikkel een plan voor geïntegreerde plaagdierbestrijding met de nadruk op preventieve maatregelen, zoals het afdichten van toegangspunten, het voorkomen van vochtophoping en het verwijderen van vuil. Indien mogelijk, vermijd het gebruik van pesticiden, Train het management van het gebouw hoe te reageren op ongedierte problemen en klachten.
6. Verlichting en uitzicht
Zorg voor werkverlichting die comfortabel is voor het uit te voeren werk. Zorg voor directe zichtlijnen naar buitenvensters vanaf alle werkplekken. Zorg voor zoveel mogelijk daglicht en/of blauw verrijkte verlichting zonder te verblinden. Integreer natuur en op de natuur geïnspireerd design binnenshuis.
7. Geluid
Bescherming tegen lawaai van buiten, zoals verkeer, vliegtuigen en bouwwerkzaamheden. Beperk bronnen van lawaai zoals mechanische apparatuur, kantoorapparatuur en machines. Zorg voor ruimten waar het achtergrondlawaai beperkt wordt tot 35db voor niet-bezette werk- en leerruimten, en voor een maximale nagalmtijd van 0,7 seconden.
8. Vocht
Voer regelmatig inspecties uit van dakbedekking, sanitair, plafonds en HVAC-apparatuur om vocht bronnen en mogelijke condensplekken op te sporen. Als er vocht of schimmel wordt aangetroffen, pak dan onmiddellijk de vochtbron aan en droog of vervang verontreinigde materialen. Identificeer en verhelp de onderliggende bron van het vochtprobleem.
9. Veiligheid en beveiliging
Voldoen aan de normen voor brandveiligheid en koolmonoxide controle. Zorg voor voldoende verlichting in gemeenschappelijke ruimtes, trappenhuizen, nooduitgangen, parkeerplaatsen en ingangen van het gebouw. Beheer de uitgangen en de fysieke perimeter. Ben bewust van de situatie door middel van videobewaking, interactieve patrouilles en incidenten rapportage. Zorg voor een alomvattend nood actieplan en een communicatiemechanisme voor de gebruikers van het gebouw.
En 2 aanbevelingen:
- Stel binnen en in een straal van 20 meter van het gebouw een rookverbod in en handhaaf hier goed op.
- Integreer ontwerpen die fysieke activiteit bevorderen en aanmoedigen, zoals gemakkelijk toegankelijke trappen en recreatiegebieden. Zorg voor ergonomisch meubilair dat ongemak minimaliseert en de ontwikkeling van chronische fysieke letsels beperkt. Volg de lokale arbo-richtlijnen om een veilige werkomgeving te garanderen.
Strategische afweging maken
Nu duidelijk is dat het realiseren van een gezond gebouw een integraal samenspel is van verschillende factoren, kan het kiezen voor een CO2-sensor om de luchtkwaliteit te meten in een meer strategisch perspectief geplaatst worden. Het kan het vertrekpunt zijn voor de routekaart naar een optimale business case voor een gezond en duurzaam gebouw. Welke aspecten zijn daarbij, al dan niet op termijn, belangrijk? De hierna volgende afwegingen helpen u strategisch slim te kiezen en investeren.
Meetbereik, stabiliteit en nauwkeurigheid
Wanneer u de juiste CO2-sensor voor uw gebouw kiest, zijn er verschillende opties beschikbaar. Voor industriële gebouwen wordt aanbevolen om sensoren te gebruiken die CO2 niveaus detecteren tussen 0-10.000 ppm voor de kwaliteit van de binnenlucht. Voor kleinere bedrijfsruimtes, woningen en persoonlijke veiligheid ligt dat bereik op 5.000 ppm.
Naast het meetbereik is het type CO2 sensor van invloed op aanvullende zaken als stabiliteit, kruisgevoeligheid, nauwkeurigheid en uithoudingsvermogen.
Kosten
Bij het kiezen van de juiste CO2-sensor voor uw gebouw, zult u onvermijdelijk te maken krijgen met een groot aantal opties en prijzen. U moet een paar overwegingen maken over wat de onderhoudskosten zullen zijn, want gadgets gaan kapot! Vervolgens hoe moeilijk de installatie is en of er ‘verborgen’ kosten zijn. Zal de installatie hogere kosten met zich meebrengen?
Het is ook de moeite waard om te overwegen of u meerdere luchtkwaliteit parameters wilt meten. Dergelijke sensoren zijn misschien duurder, maar ze kunnen temperatuur- en vochtigheidsmetingen allemaal in één apparaat opnemen, waardoor u over het algemeen geld bespaart.
Integratie
Deze wordt meestal het meest onderschat. Denk op lange termijn wanneer u een CO2-sensor kiest. U werkt misschien met een bepaald HVAC-systeem, bepaalde hardware en een software stack, maar wat gebeurt er als u een element van uw slimme kantoor wilt wijzigen? Wat als u meer sensoren wilt toevoegen voor andere metingen? Zorg ervoor dat uw CО2-sensor kan worden geïntegreerd en kan werken met verschillende software- en hardware-apparaten indien nodig.
Betrouwbaarheid van de gegevens
Als u op zoek naar data bent om uw gebouw te benchmarken of te certificeren voor één van de groene labels, dan zult u in de meeste gevallen moeten bewijzen dat de luchtkwaliteit binnen uw pand aan de gestelde norm voldoet. U moet dan historische gegevens kunnen overleggen en bewijs kunnen leveren van alle maatregelen die zijn genomen om het binnenklimaat te verbeteren.
3 Aandachtspunten voor de Installatie van CO2-sensoren
Aangezien CO2 grotendeels wordt geproduceerd door de menselijke ademhaling, hangt de hoeveelheid CO2 die per persoon wordt geproduceerd af van het type activiteit in de ruimte. Over het algemeen is de CO2-concentratie homogeen, maar in ruimten groter dan 50m2 kunnen er lokale variaties zijn. Dergelijke afwijkingen zijn meestal te wijten aan de aanwezigheid van open deuren en/of ramen, de bezettingsgraad, en de ventilatie van het gebouw (of het gebrek daaraan).
- Het is aan te bevelen de CO2-sensoren op menselijke hoogte (+/- 150 cm) te plaatsen, ver van deuren en ramen. Ook te dicht bij iemands bureau is niet aan te raden.
- U moet sensoren plaatsen in alle kamers die u wilt bewaken. Een enkele sensor kan gemakkelijk een kamer tot 50m2 voorzien. Voor grotere ruimtes moet u anticiperen op verschillende mogelijke bezetting situaties.
- Sla de kalibratie niet over. Kalibratie met verse lucht is de meest gebruikte methode voor het kalibreren van deze toestellen, aangezien de buitenlucht meestal tussen 350 ppm en 480 ppm is. Niettemin moet u zich strikt aan de richtlijnen van de fabrikant houden.
Wat moet u doen in geval van een hoge CO2-concentratie?
Als u beschikt over mechanische ventilatie, dan moet u gewoon het ventilatievoud aanpassen. Anders moet u, indien mogelijk, ventileren door middel van de ramen en deuren te openen. Probeer luchtcirculatie te creëren door twee ramen aan tegenovergestelde kanten van het kantoorgebouw te openen. U kunt ook het aantal mensen in een ruimte op een bepaald moment in de gaten houden, al dan niet met gebruik van aanvullende sensoren.
Het is bovendien een goed idee om vergaderzalen na elke vergadering minstens 10 minuten te ventileren. Laat een raam open tijdens de vergadering. Beperk, indien mogelijk, het aantal deelnemers dat fysiek aanwezig is. Of kies een vergaderzaal die ontworpen is voor een groter aantal deelnemers. Als de hogere afmetingen niet volstaan, installeer dan luchtzuiveraars.
ReCheck helpt u graag op weg
Onze filosofie is dat het op de juiste manier meten en vervolgens gestructureerd vastleggen van historische gebouw performance data een exponentiële meerwaarde voor de gebouwexploitatie oplevert. We helpen u daarbij graag op weg. Als eigenaar van de data van uw gebouw ben en blijft u bij ons zelf in control en bepaalt u zelf op welke manier en in welk tempo u uw gebouwpaspoort aanlegt, maar ook met wie u de informatie voor welk doeleinde tot op welk detailniveau en in welk formaat wilt delen. Met onze modulaire open-source software oplossingen ReCheck Air en ReCheck Green Box bieden we u de mogelijkheid uw eigen strategische plan stap voor stap in uw eigen tempo te realiseren, beginnend met een CO2-meting uitgevoerd met een gekwalificeerde CO2-meter en zonder een eventuele latere vendor lock in.
Wilt u meer informatie of zelf een van onze demo-dashboards uitproberen, aarzel dan niet geheel vrijblijvend contact op te nemen.
